पर्वत
जिल्ला र जिल्ला समन्वय समितिको कार्यालयको परीचय
संघीय
लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपालको मूल संरचना संघ प्रदेश र स्थानीय तह गरी तीन तहको
रहेको छ । नेपालको संविधान २०७२ को धारा ५६ उपधारा ४ वमोजिम स्थानीय तह अन्तर्गत
गाउपालिका नगरपालिका र जिल्ला सभा रहेका छन् । हाल नेपालमा ६ महानगरपालिका ११ उप
महानगरपालिका २७६ नगरपालिका र ४६० गाउपालिका र ७७ जिल्ला सभा र जिल्ला समन्वय
समिति रहेका छन् ।जिल्ला भित्र गाउपालिका र नगरपालिका वीच समन्वय गर्ने, जिल्ला
रहने संघीय कार्यालय र प्रदेश सरकारी
कार्यालयहरु वीच समन्वयकारी भूमिका निर्वाह गर्न र जिल्लामा सञ्चालित विकास
निर्माणका कार्यमा सन्तुलन कायम गर्न ती विकास कार्यक्रमहरुको अनुगमन गर्ने मूल
कार्य जिम्मेवारी संविधानले जिल्ला सभालाई तोकेको छ ।
देशका ७७
जिल्ला र गण्डकी प्रदेशका ११ जिल्ला मध्ये पर्वत जिल्ला पनि एक हो । ४९८ बर्ग किमि भौगोलिक क्षेत्रफल भित्र फैलिएको छ ।
समुन्द्रि सतहबाट ५२० मिटर उचाइमा रहेको सेति वेनी देखि ३३०९ मी अग्लो सालिजा
हम्पाल लेक सम्मको भु–भाग रहेको यस
जिल्लाको सदरमुकाम कुश्मा रहेको छ । राष्द्रिय
जनगणना २०६८ अनुसार पर्वत जिल्लाको जनसंख्या १,४६,५९० रहेको छ ।यहा कुश्मा र फलेवास गरी २ नगरपालिका र जलजला, मोदी, महाशिला, विहादी
र पैयु गरी ५ गाउपालिकाहरु रहेका छन । यिनै ७ नगरपालिका र गाउपालिकावाट यहाको
जिल्ला सभा गठन भएको छ ।
नेपालको संविधान २०७२ ले जिल्ला सभा र जिल्ला समन्वय
समितिको व्यवस्था गरेको छ । जिल्ला सभामा जिल्ला भित्रका नगरकार्यपालिकाका प्रमुख
र उपप्रमुख र गाउकार्यपालिका अध्यक्ष उपाध्यक्ष सदस्य रहने व्यवस्था छ ।जिल्ला
सभाको तर्फवाट गर्नु पर्ने सम्पूर्ण कार्य सम्पादन गर्न जिल्ला समन्वय समिति रहने
व्यवस्था समेत गरिएको छ । यहि जिल्लासभाले १ जना प्रमुख र १ जना उपप्रमुख गरि कम्तीमा ३ जना
महिला र १ जना दलित वा अल्पसंख्यक सहित बढिमा ९ जना रहेको जिल्ला समन्वय समितिको
निर्बाचन गर्ने संबैधानिक ब्यबस्था बमोजिम नै पर्वत जिल्लामा जिल्ला समन्वय समिति निर्वाचित भइ कार्यरत रहेको छ ।जिल्ला सभाको
अध्यक्षता जिल्ला समन्वय समितिका प्रमुखले गर्ने र सभाको सचिव जिल्ला समन्वय
अधिकारी रहने कानूनी व्यवस्था रहेको छ ।जिल्ला समन्वय समितिको सचिवालयको कार्य
जिल्ला समन्वय समितिको कार्यालयले गर्दछ